Zum Hauptinhalt springen

I04: Bouwkundige brandbescherming

FAQs over het onderwerp I Bouwkundige brandbescherming

Is een verbinding met smeltbouten betrouwbaar? Waar zijn ze te koop?

Een bestek voor een hal geeft aan dat ter plaatse van de aansluiting met een brandwerende wand in de staalconstructie smeltbouten moeten worden toegepast. Is dat wel een betrouwbare verbinding? En waar zijn deze smeltbouten te koop?

De bedoeling van zogeheten smeltbouten (ook wel brandbouten of breekbouten genoemd) is dat de verbinding bij hoge temperatuur zijn verbindende functie verliest. Een bekende toepassing zijn de kunststof smeltankers bij brandwanden. Dit anker koppelt de wand aan de staalconstructie (aan weerszijden van de wand), maar verliest bij brand zijn sterkte. Wanneer de staalconstructie aan de brandzijde bezwijkt, blijft de staalconstructie aan de andere (koude) zijde de wand steunen.

Smeltbouten met een constructief betrouwbaar gedrag (bij kamertemperatuur én bij brand) voor verbindingen in een staalconstructie zijn echter niet verkrijgbaar. De vergelijking met smeltankers in brandwanden (waar slechts beperkte steunkrachten moeten worden overgebracht) gaat niet op. Er bestaan wel kunststof bouten in zeer beperkte diameters van polyamide PA 6.6. Deze bouten zijn echter niet geschikt voor het betrouwbaar overbrengen van krachten bij gewone belastinggevallen. De gewenste ontkoppeling van bouwdelen bij brand moet daarom worden opgelost via een slimme nok (Bouwen met Staal 139, 150 en 153) of door de krachten door te voeren en op te nemen in het koude compartiment (Bouwen met Staal 158).

---

Deze vraag is eerder verschenen in de rubriek Vraag & Antwoord in Bouwen met Staal 169 (december 2002).

Welke windbelasting geldt bij gecompartimenteerd gebouw met brandmuren?

Welke windbelasting moet in rekening worden gebracht op gebouwdelen die tegen elkaar zijn gebouwd, bijvoorbeeld in het geval een gebouw met brandmuren is gecompartimenteerd?

Wanneer een gebouw om redenen van brandveiligheid is gecompartimenteerd, mogen de verschillende compartimenten toch als één gebouw worden aangemerkt. Wanneer na brand een compartiment is bezweken, moet van de resterende constructie worden beoordeeld of het bestand is tegen de reguliere windbelasting. Wanneer twee afzonderlijke gebouwen tegen elkaar worden gebouwd, moeten deze voor de windbelasting ook elk als afzonderlijk bouwwerk worden beschouwd.

---

Deze vraag is eerder verschenen in de rubriek Vraag & Antwoord in Bouwen met Staal 134 (februari 1997).

Is de werking van de kantelnok wel te garanderen als de liggers eerst langer worden door de hogere temperatuur?

In Nederland zijn veel bedrijfshallen uitgevoerd met zogenaamde kantelnokken bij brandscheidingen. Volgens de literatuur moet de kantelnok gaan werken als de stalen liggers gaan doorhangen door de brandbelasting. In werkelijkheid zullen de liggers door de hogere temperatuur eerst langer worden en daarna pas doorhangen. Is een goede werking van de kantelnok dan wel te garanderen?

Ondanks het vele gebruik is de werking van de kantelnok nog nooit proefondervindelijk geanalyseerd. Het blijft bij een kwalitatieve analyse waarbij de werking aannemelijk kan worden gemaakt, maar niet kan worden gegarandeerd (evenals vele andere aspecten tijdens brand). Tijdens brand zullen de stalen liggers inderdaad eerst uitzetten (een ligger van 25 m zal 60 mm verlengen bij 200 °C), daarna zal de ligger al vrij snel doorbuigen. De elasticiteitsmodulus van staal neemt al af vanaf 100 °C. Bij voldoende speling tussen het uiteinde van de ligger en de wand is er geen enkel probleem te verwachten. Als de speling gering is, zal de constructie zich gaan zetten, maar daarna zal de ligger toch van de nok afvallen door het doorbuigen van de ligger. De verlenging van de ligger zal dus een goede werking van de kantelnok niet in de weg staan. Als de ligger aan de andere zijde (gevel) vrij kan vervormen is speling in het kantelnokdetail van de wand uiteraard niet nodig. Hetzelfde geldt wanneer de krachten door verhinderde uitzetting aan de koude zijde van de wand kunnen worden opgenomen.

---

Deze vraag is eerder verschenen in de rubriek Vraag & Antwoord in Bouwen met Staal 233 (juni 2013).